معرفی کتاب «ایران ۱۴۲۷»

کتاب ایران 1427، نوشته دکتر رضا منصوری، ترسیمی از وضعیت علمی و فرهنگی ایران و جهان در عصر حاضر و مباحث مربوط به توسعه علمی و فرهنگی و ارائه راه کارهایی برای پنجاه سال بعد از تألیف کتاب (1377) است.
در این کتاب به پرسش هایی چون: توسعه چیست؟ آینده ما چگونه خواهد بود؟ آیا جامعه ما آگاهانه به دنبال توسعه است؟ آیا توسعه هدف است؟ و... پاسخ داده شده است.

دکتر منصوری بعد از تعریف اقتصادی توسعه، خاطر نشان می کند که غرب برای توسعه یافتگی، مدل مقایسه ای نداشته است و غایت حرکت های منجر به توسعه، خودِ توسعه نبوده است. یک عصیان (تقابل میان علم وکلیسا)، موتور تبدیل آن جوامع به چیزی شده است که هنوز هم (و البته دقیق تر و ظریف تر) عمل می کند. باید دانست که بی توجهی به موتور و انگیزه اصلی توسعه و اشتباه گرفتن مظاهر توسعه با موتور توسعه، کشور را صرفا دنباله روی توسعه می کند و تبعات هولناکی دارد. بی جهت نیست که اکثر کشورهایی که این راه توسعه را پیش گرفته اند، با خسارت های زیست محیطی و نیز اجتماعی سنگین روبه رو شده اند.


در مقابل، اقتدار کشور ما همواره در دوره هایی بوده است که حکومت و مذهب، دست در دست یکدیگر داده اند: 1) دوره ساسانیان، 2) دوره صفویه 3) دوره جمهوری اسلامی. دوره سوم، با توجه به فرهنگ کشورهای پیشرفته به نام علم و فناوری و فرهنگ تهاجمی متناظر با آن، کاملا متفاوت با دوتای دیگر است.
ایشان برخورد ایران با کشورهای توسعه یافته را در طول تاریخ به 4 دوره تقسیم می کند: نادیده انگاری (امیرتیمور تا عباس میرزا)، بهت (عباس میرزا تا پهلوی)، خودیافت (پهلوی) و آگاهی (ابتدای انقلاب تا زمان حال). و یکی از موانع اصلی توسعه ایران را بی اطلاعی نسبت به دینامیک جامعه معرفی می کند. این عدم آگاهی موجب می شود که توسعه یافتن را آسان گیریم، در دستیابی به آن عجله کنیم و همواره اشتباه کنیم.


راه حل ارائه شده در کتاب، آینده شناسی است؛ که ایشان با توجه به قانون های مرسوم این راه حل، به نتایجی به شرح زیر می رسد:
• هدف غایی توسعه ایران، کسب علم نیست؛ بلکه گسترش و پیشبرد علم است. (علم حقیقی تنها نزد خداوند است.)
• در مجموع، ما حدود پنجاه سال نیاز داریم تا دانشگری ما (به معنای هر آنچه به دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی برمی گردد) از حد آستانه توسعه یافتگی بگذرد. البته لازمه رسیدن به حد آستانه، فعال شدن بخش خصوصی در این زمینه است.
• درک دانشگری و فرهنگ خاص آن، تازه در جامعه ما شروع شده است؛ پس طبیعی است که فرهنگ سازی آن نیز دست کم 50 سال زمان لازم داشته باشد.

نویسنده: سئودا سادات ریزه کار